Η ρετινόλη είναι ένα από τα παράγωγα της βιταμίνης Α, που ονομάζονται ρετινοειδή. Στην αισθητική, τη βρίσκουμε σε μορφή serum ή κρεμών.
Είναι γνωστή κυρίως για την αντιγηραντική της δράση.
Αλλά δεν έχει μόνο αυτή την δράση, έχει τα εξής οφέλη:
- Ενεργοποιώντας τον κυτταρικό μεταβολισμό, αναπλάθει την επιδερμίδα
- Αυξάνοντας την παραγωγή κολλαγόνου, η επιδερμίδα γίνεται πιο σφριγηλή
- Μείωνεται η λιπαρότητα
- Μειώνονται οι εξάρσεις ακμής, λόγω της αντιμικροβιακής δράσης της
- Γενικά βελτιώνεται η εμφάνιση της επιδερμίδας. Μειώνονται οι ρυτίδες, βελτιώνονται οι δυσχρωμίες – υπερμελαγρώσεις, μειώνονται οι διεσταλμένοι πόροι
Σε ποιες μορφές μπορεί να συναντάμε την Βιταμίνη Α, στα προϊόντα καθημερινής περιποίησης;
Συνήθως οι καταναλωτές ξέρουν την ρετινόλη ή τη Βιταμίνη Α. Όμως ανήκουν σε μια ευρεία οικογένεια, ρετινοειδών, μαζί με κάποιες ακόμα μορφές.
Ενώ όλες αυτές οι μορφές, τελικά έχουν παρόμοια δράση στην επιδερμίδα, ωστόσο έχουν διαφορετική ερεθιστικότητα και διαφορετική αποτελεσματικότητα, χρονικά.
Ποια είναι τα ρετινοειδή:
Υπάρχουν διάφορες μορφές βιταμίνης Α, όπου τελικά όποια μορφή και να εφαρμόσουμε στο δέρμα, στο τέλος θα μετατραπούν σε ρετινοϊκό οξύ, ώστε να φανούν τα οφέλη της.
Είναι αυτό που αποκαλούμε «Μονοπάτι της Βιταμίνης Α».
Όσο πιο κοντά είναι η μορφή της βιταμίνης Α προς το Ρετινοϊκό οξύ, τόσο γρηγορότερα αποτελέσματα θα έχουμε.
Αλλά, όσο πιο κοντά προς το ρετινοϊκό οξύ είναι το ρετινοειδές, τόσο πιο ερεθιστικό είναι για την επιδερμίδα.
«Μονοπάτι της Βιταμίνης Α»:
Εστέρες της Βιταμίνης Α –> Ρετινόλη –> Ρετιναλδεϋδη –> Ρετινοϊκό οξύ
- Εστέρες του ρετινοϊκού οξέος (Παλμιτικός και Οξεϊκός).
– 3 μεταβολικά βήματα πριν την μετατροπή σε ρετινοϊκό οξύ
– Ήπιας μορφής βιταμίνης Α, που είναι πολύ ανεκτή από το δέρμα.
-Ερεθισμός: Καθόλου, ίσως ήπιος σε πολύ ευαίσθητο δέρμα
– Εφαρμογή: Τοπικά στο δέρμα
– Παραδείγματα: Retinyl Palmitate, Retinyl Acerate, Retinyl Linoleate, Retinyl Propionate
- Ρετινόλη.
– 2 μεταβολικά βήματα πριν την μετατροπή σε ρετινοϊκό οξύ
– Ερεθισμός: Ήπιος, Μέτριος
– Εφαρμογή: Τοπικά στο δέρμα
- Ρετιναλδεϋδη/ Ρετινάλη.
– 1 μεταβολικό βήμα πριν την μετατροπή σε ρετινοϊκό οξύ
– Έχει 11 φορές ταχύτερα αποτελέσματα από την ρετινόλη. Είναι ένα μεταβολικό βήμα πριν από το ρετινοϊκό οξύ
– Εφαρμογή: Τοπικά στο δέρμα
- Ρετινοϊκό οξύ.
– Ισχυρότερη μορφή βιταμίνης Α.
– Ερεθισμός: Έντονος
– Συνταγογραφείται και χρησιμοποιείται σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις, π.χ κυστικής ακμής
– Παραδείγματα: Τρετινοϊνη, Ισοτρετινοϊνη
Βιταμίνη Α κι ευαίσθητο δέρμα
Αν έχετε ευαίσθητο δέρμα, γνωρίζετε πως και το πιο αθώο συστατικό μπορεί να ερεθίσει την επιδερμίδα σας. Πρέπει να προσέχετε όταν εντάσετε ένα νέο συστατικό – προϊόν, στην καθημερινή σας ρουτίνα.
Πόσο μάλλον κάποιες μορφές της βιταμίνης Α, που εάν δεν χρησιμοποιηθούν σωστά μπορεί να προκαλέσουν ερυθρότητα, ξηροδερμία και ξεφλούδισμα.
Υπάρχει τρόπος να χρησιμοποιήσετε τη βιταμίνη Α, στη skincare ρουτίνα σας, σιγά σιγά, χωρίς να εμφανίσετε κανένα ερεθισμό. To πόσο ερεθιστική ή μη μπορεί να είναι για την επιδερμίδα ένα προϊόν με βιταμίνη Α, εξαρτάται από την:
- Μορφή της Βιταμίνης Α
- Συγκέντρωση. Εννοείται πως όσο πιο χαμηλή η συγκέντρωση, είναι λιγότερη ερεθιστική.
- Ποσότητα του προϊόντος που θα εφαρμόζεις στην επιδερμίδα. Αρκούν, 3 – 4 σταγόνες για το serum ή λίγη κρέμα, χωρίς να αφήνει
- Συχνότητα εφαρμογής – Σταδιακή ένταξη στην καθημερινή ρουτίνα.
Πως να εισάγετε την βιταμίνη Α στην καθημερινή σας ρουτίνα και με τι συχνότητα.
Ιδανικά ξεκινήστε την χρήση της βιταμίνης Α, τον χειμώνα.
Πολλοί λανθασμένα πιστεύουν, πως το δέρμα λεπταίνει όταν φοράμε βιταμίνη Α, ενώ στην πραγματικότητα ισχύει ακριβώς το αντίθετο. Δεδομένου ότι η βιταμίνη Α διεγείρει την παραγωγή κολλαγόνου, «προκαλεί» το δέρμα να γίνεται πιο υγιές. Αυτό σημαίνει λεπτή (σε λογικό σημείο) κεράτινη στιβάδα και παχύ χόριο. Ωστόσο τουλάχιστον τους πρώτους 2 μήνες, μέχρι να αρχίσουν τα οφέλη της βιταμίνης Α, είναι προτιμότερο να είμαστε λίγο πιο προσεκτικοί με τον ήλιο.
Τον πρώτο μήνα πρέπει να προσαρμόσετε την επιδερμίδα σας στη Βιταμίνη Α.
Βήμα 1: 1η & 2η εβδομάδα: 2 φορές/ εβδομάδα
Βήμα 2: 3η & 4η εβδομάδα: 3 φορές/ εβδομάδα
Βήμα 3: κάθε βράδυ
Σε περίπτωση που παρατηρήσετε πως το δέρμα ξεφλουδίζει αρκετά, τότε δεν είναι απαραίτητο να πάτε στο επόμενο βήμα. Παραμένετε στο 1ο βήμα άλλη 1 ή 2 εβδομάδες και μετά ξαναπροσπαθείτε, ώστε να προχωρήσετε βήμα.
Ένα ευαίσθητο δέρμα, αν παρατηρεί πως δεν έχει ανοχή, ακόμα και στην πιο ήπια μορφή της βιταμίνης Α, μπορεί να εφαρμόζει έστω και 2 φορές/ εβδομάδα, για να πάρει τα οφέλη της, απλά σε πιο αργό ρυθμό.
Επίσης πολύ σημαντική είναι και η ένταξη ενός ενυδατικού προϊόντος, στην καθημερινή ρουτίνα. Η καλή ενυδάτωση, θα βοηθήσει ένα ευαίσθητο δέρμα, να μην αντιδράσει έντονα, αλλά και αντιμετωπίσει εύκολα τυχόν ερεθισμό, μετά την χρήση της βιταμίνης Α.
Εγκυμοσύνη και θηλασμός.
Η βιταμίνη Α, σε όλες τις μορφές της δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού.
Εναλλακτικά μπορεί να αντικατασταθεί με το Bakuchiol, που είναι ένα φυτικό συστατικό κι έχει παρόμοια δράση στο δέρμα, με την Βιταμίνη Α.
Ο πιο επιτυχημένος συνδυασμός για την επιδερμίδα είναι να χρησιμοποιείτε:
Tο πρωί βιταμίνη C μαζί με ένα αντηλιακό, ιδανικά με φυσικά φίλτρα.
Tο βράδυ βιταμίνη Α, σε όποια μορφή σας συστήσει η αισθητικός σας.
Από ποια ηλικία μπορεί κάποιος να χρησιμοποιεί προϊόντα με βιταμίνη Α;
Δεν υπάρχει σωστή ή λάθος ηλικία για να ξεκινήσετε να την χρησιμοποιείτε, όσο τι ανάγκη υπάρχει στην επιδερμίδα.
Μύθοι για την ρετινόλη
Μύθος Νο 1. Η ρετινόλη λεπταίνει την επιδερμίδα.
Αυτός ο μύθος, πιθανόν προήλθε γιατί από τα ρετινοειδή, ειδικά η ρετινόλη, αρχικά ξεφλουδίζει το δέρμα. Αυτό γίνεται μόνο τον πρώτο καιρό, κι εφόσον κάποιος δεν την εφαρμόσει σταδιακά. Εφόσον η ρετινόλη, εφαρμοστεί σταδιακά, τον πρώτο καιρό, θα απομακρυνθούν μόνο τα περιττά νεκρά κύτταρα, στην επιφάνεια της επιδερμίδας και σε μάκρος χρόνου, η ρετινόλη θα διεγείρει την παραγωγή κολλαγόνου και θα αυξηθεί το χόριο, που είναι το μεσαίο στρώμα της επιδερμίδας. Αυτό είναι κάτι που θέλουμε να συμβεί γιατί το δέρμα θα γίνει πιο υγιές.
Μύθος Νο 2. Οι νέοι δεν επιτρέπεται να κάνουν χρήση ρετινοειδών – βιταμίνης Α.
Δεν υπάρχει κάποιος ηλικιακός περιορισμός στη χρήση ρετινοειδών αρκεί να χρησιμοποιούνται σωστά κι εφόσον τα χρειάζεται η επιδερμίδα.
Εξάλλου η αρχική χρήση των ρετινοειδών ήταν για την αντιμετώπιση της ακμής, γι’ αυτό και στο παρελθόν συνταγογραφήθηκαν σε νέους.
Μύθος Νο 3. Η ρετινόλη και κανένα ρετινοειδές δεν πρέπει να χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Δεν ισχύει πως αν χρησιμοποιήσεις βιταμίνη Α την ημέρα στην επιδερμίδα, θα ερεθιστεί.
Απλά, η ηλιακή ακτινοβολία καταστρέφει τα ρετινοειδή και τα κάνει λιγότερο αποτελεσματικά στην επιδερμίδα.
Συγκεκριμένα οι εστέρες της βιταμίνης Α, μπορούν να χρησιμοποιηθούν άνετα και την ημέρα.
Ωστόσο, την ημέρα πρέπει πάντα να φοράτε αντηλιακό.
Μύθος Νο 4. Εάν το δέρμα ξεφλουδίζει ή είναι κόκκινο θα πρέπει να σταματήσει η χρήση της.
Κατά την πρώτη χρήση της βιταμίνης Α, η επιδερμίδα μπορεί να ξεφλουδίσει ή να κοκκινίσει ελαφρώς.
Αυτό είναι φυσιολογικό, γιατί αποβάλλονται τα νεκρά κύτταρα της επιδερμίδας. Ιδιαίτερα σε ένα δέρμα που δεν έχει περιποιηθεί ποτέ την επιδερμίδα του.
Αυτό θα υποχωρήσει μετά από 2 – 4 εβδομάδες.
Αν δεν υποχωρεί, πρέπει να κατέβετε επίπεδο στη μορφή ή την συγκέντρωση της βιταμίνης Α.
Μύθος Νο 5. Για να δειτε αποτελέσματα, όταν χρησιμοποιείτε βιταμίνη Α, πρέπει να την χρησιμοποιείτε καθημερινά.
Η καθημερινή χρήση της βιταμίνης Α είναι ο τελικός στόχος. Αυτό γίνεται σταδιακά.
Παρόλα αυτά, αν η επιδερμίδα σας είναι ευαίσθητη, μπορεί ωφεληθείτε και με πιο αραιή χρήση και πιο ήπιας μορφής βιταμίνη Α.
Πόσο γρήγορα θα δείτε αποτελέσματα, δεν είναι τόσο σημαντικό, αφού τελικά θα τα έχετε. Σημαντικότερη είναι η ασφάλεια, χωρίς ερεθισμούς και η σταδιακή ένταξη της.
Ξεκινήστε αργά και σταδιακά. Το ταξίδι σας με την βιταμίνη Α, είναι Μαραθώνιος κι όχι αγώνας ταχύτητας.
Μύθος Νο 6. Όσο περισσότερη ποσότητα βιταμίνης Α εφαρμόζετε τόσο καλύτερα τα αποτελέσματα.
Η υπερδοσολογία, δεν θα βοηθήσει σε τίποτα, να έχετε καλύτερα αποτελέσματα. Αντιθέτως θα έχετε ανεπιθύμητα αποτελέσματα με τη χρήση μεγάλης ποσότητας βιταμίνης Α, όπως το ξεφλούδισμα και ευαισθητοποίηση της επιδερμίδας.
Η ποσότητα, για παράδειγμα σε serum, είναι 2-3 σταγόνες για ολόκληρο το πρόσωπο.
Μύθος Νο 7. Μην εφαρμόζετε βιταμίνη Α γύρω από την περιοχή των ματιών.
Επειδή η περιοχή των ματιών είναι πολύ ευαίσθητη, πολλοί αποφεύγουν την χρήση ρετινόλης, γιατί νομίζουν πως τα ρετινοειδή, θα την ευαισθητοποιήσουν.
Αυτό δεν ισχύει. Υπάρχουν εξειδικευμένα προϊόντα με ρετινοειδή, σε μικρότερες συγκεντρώσεις και με κατάλληλη υφή για τα μάτια.
Μόνο οφέλη μπορεί να έχει το δέρμα γύρω από τα μάτια, με την εφαρμογή βιταμίνης Α.
Μύθος Νο 8. Καλλυντικά με υψηλές συγκεντρώσεις βιταμίνης Α και δυνατές μορφές, επιφέρουν καλύτερα και ταχύτερα αποτελέσματα.
Η επιδερμίδα, πρέπει να αποκτήσει ανοχή στη βιταμίνη Α, σε όποια μορφή της.
Δεν σημαίνει πως όσο πιο ισχυρή φόρμουλα χρησιμοποιήτε θα έχτε ταχύτερα και γρηγορότερα αποτελέσματα.
Ο αισθητικός σας, θα σας βοηθήσει να επιλέξετε την κατάλληλη μορφή, συγκέντρωση και θα σας βοηθήσει να την εντάξετε σταδιακά, χωρίς παρενέργειες.
Μύθος Νο 9. Η ρετινόλη μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την απολέπιση της επιδερμίδας.
Η πρώτη επαφή με την ρετινόλη, μπορεί να προκαλέσει ένα ξεφλούδισμα, μέχρι να τη συνηθίσει η επιδερμίδα.
Ωστόσο δεν χρησιμοποιούμε τα ρετινοειδή για απολέπιση. Υπάρχουν άλλα συστατικά, όπως τα οξέα, για σωστή απολέπιση της επιδερμίδας.
Μύθος Νο 10. Το ευαίσθητο δέρμα δεν αντέχει την βιταμίνη Α.
Υπάρχουν μορφές και χαμηλότερες συγκεντρώσεις ρετινοειδών, που μπορεί να αντέξει και το πιο ευαίσθητο δέρμα.
Θέλει περισσότερο χρόνο προσαρμογής, αλλά τελικά η ευαίσθητη επιδερμίδα, θα επωφεληθεί από την χρήση της βιταμίνης Α, αφού θα ενισχυθεί η επουλωτική της ικανότητα.
Η αισθητικός σας μπορεί να σας βοηθήσει να την εντάξετε σταδιακά στην καθημερινή σας ρουτίνα, με ασφάλεια.
Επίσης μετά την χρήση της συστήνεται περισσότερη ενυδάτωση της επιδερμίδας, για να αποφύγετε οποιαδήποτε τυχόν παρενέργεια.
Μύθος Νο 11. Μόνο η συνταγογραφούμενη ρετινόλη επιφέρει αποτελέσματα.
Είναι ίδια απάντηση με τον μύθο, ότι χρειάζεται πολύ ισχυρή μορφή ρετινοειδών για να έχουμε αποτελέσματα για να βελτιώσουμε την επιδερμίδα μας για αισθητικούς λόγους.
Για λόγους αντιγήρανσης, ήπιας ακμής, λιπαρότητας, ευαισθησίας, υπάρχουν ηπιότερες μορφές ρετινοειδών, που χωρίς κανένα ερεθισμό της επιδερμίδας, εφόσον χρησιμοποιηθούν σωστά, έχουν εξαιρετικά αποτελέσματα και είναι τα μόνα ενδεδειγμένα.
Μόνο σε έντονες μορφές ακμής καθώς και σε κάποια ακόμα έντονα δερματικά προβλήματα χρησιμοποιείται συνταγογραφημένη ρετινόλη.
Κυριάκη Μαρία
Αισθητικός – Κοσμητολόγος
Απόφοιτος ΤΕΙ Αθήνας
