Οι Δυσχρωμίες ή Πανάδες ή Χλόασμα ή Μέλασμα (στην ιατρική ορολογία) είναι η ίδια κατάσταση
Το χαρακτηριστικό του μελάσματος είναι ακανόνιστες επίπεδες κηλίδες ή πλάκες, με χρώμα που ποικίλει από ανοικτό καφέ έως σκούρο καφέ.
Συνήθως εμφανίζεται σε περιοχές του σώματος που εκτίθεντε περισσότερο στον ήλιο (π.χ πρόσωπo, ντεκολτέ, χέρια).
Ο κύριος παράγοντας δημιουργίας τους είναι η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία.
Διαφορική διάγνωση είναι η μεταφλεγμονώδης υπερμελάγρωση η οποία συνήθως είναι συνδυασμός κάποιας φλεγμονής του δέρματος, όπως για παράδειγμα ένας τραυματισμός της επιδερμίδας, έγκαυμα μηχανικό ή χημικό κλπ & έκθεσης στην υπεριώδη ακτινοβολία.
Γενικά για το χρώμα του δέρματος
Το χρώμα του δέρματος του κάθε ατόμου ποικίλει και εξαρτάται εν συντομία από τα μελανοκύτταρα και την μελανίνη. Η σύνθεση της μελανίνης είναι μια σύνθετη διαδικασία, οφείλεται στην δράση διαφόρων ενζύμων και κυρίως της τιροσινάσης.
Υπάρχουν διάφορες διαταραχές στο χρώμα του δέρματος που μπορεί να εμφανίζονται ως υπερμελάγρωση (κηλίδες με πιο έντονο χρώμα σε κάποια σημεία της επιδερμίδας) ή υπομελάγχρωση (κηλίδες με πιο ανοικτό χρώμα δέρματος).
Επίσης οι διαταραχές μελάγχρωσης ανάλογα με την ηλικία εμφάνισης είναι:
- Συγγενείς ή
- Επίκτητες
Ανάλογα με την έκταση τους σε:
- Εντοπισμένες ή
- Γενικευμένες
Ανάλογα με την εντόπιση της χρωστικής σε:
- Επιδερμικές (το χρώμα των κηλίδων είναι από ανοικτό έως σκούρο καφέ και η βλάβη εντοπίζεται ιστολογικά στην βασική στιβάδα της επιδερμίδας)
- Χοριακές (το χρώμα τον υπερμελαγχρώσεων είναι γκριζο-μπλέ)
- Μικτές (εντοπίζεται μελανίνη στην επιδερμίδα και στο χόριο)
Εμείς στο Nefer ασχολούμαστε με τις επίκτητες, εντοπισμένες υπερμελαχρώσεις και αυτό θα αναλύσουμε στην συνέχεια.
Πώς δημιουργείται το μέλασμα – υπερμελάγρωση;
Διάφοροι παράγοντες ευθύνονται για την εμφάνιση του μελάσματος, χωρίς να έχει υπάρξει πλήρης κατανόηση της αιτιολογίας του
Στις βλάβες του μελάσματος παρατηρείται αύξηση του αριθμού των μελανοκυττάρων από το χόριο προς τα ανώτερα στρώματα της επιδερμίδας.
Τα μελανοκύτταρα βρίσκονται στο όριο του χορίου και όταν “ερεθιστούν” παράγουν μελανίνη. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως αυτές που θα αναφέρουμε παρακάτω, τα μελανοκύτταρα υπερπαράγουν μελανίνη. Φανταστείτε τα μελανοκύτταρα σαν ένα δέντρο ανάποδα στο δέρμα, με τις ρίζες του προς την επιφάνεια της επιδερμίδας. Η όλη διαδικασία ενεργοποίησης των μελανοκυττάρων ξεκινάει από το χόριο και σταδιακά εμφανίζεται στην κεράτινη στιβάδα. Για να δει κάποιος τις υπερμελαγχρώσεις που θα δημιουργηθούν μπορεί να περάσουν χρόνια επαναλαμβανόμενης και αλόγιστης έκθεσης σε ερεθιστικούς παράγοντες και κυρίως στην υπεριώδη ακτινοβολία. Επίσης όταν τελικά φανεί και αποφασίσετε να τις αντιμετωπίσετε, ο σκοπός δεν είναι μόνο να μην τις βλέπετε, απλά αφαιρώντας κάποιες στιβάδες από την επιδερμίδα (συνήθως με χημικά ή μηχανικά peelings), αλλά πρέπει να δράσουμε στην ρίζα του προβλήματος από όπου και ξεκινάει η παραγωγή μελανίνης, δηλαδή να σταματήσουμε την δράση της τυροσινάσης, η οποία ερεθίζει το μελανοκύτταρο να παράγει μελανίνη.
Παράγοντες που ευθύνονται για την εμφάνιση μελάσματος – υπερμελάγρωσης είναι:
- Κύριος εκλητικός παράγοντας είναι η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία (ήλιος και sollarium). To μέλασμα επιδεινώνεται ή εμφανίζεται για πρώτη φορά κατά τους καλοκαιρινούς μήνες και από την στιγμή της πρώτης εμφάνισης και εφόσον δεν ξεκινήσει κάποια αγωγή το άτομο, το μόνο σίγουρο είναι πως θα επιδεινωθεί.
- Κληρονομικοί (συχνότερα σε σκούρους φωτότυπους κατά Fitzpatrick III – IV, δηλαδή σε πιό μελαγχρινές επιδερμίδες)
- Ορμονικοί (ενδοκρινικές διαταραχές, εγκυμοσύνη, χρήση αντισυλληπτικών)
- Φωτοτοξικά φάρμακα
- Μετά από βαθιά peeling, τραυματισμό του δέρματος, έγκαυμα και ιδιαίτερα όταν ακολουθήσει έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία
Στόχος θεραπείας
- Αναστολή δράσης της τυροσινάσης. Ένζυμο που ερεθίζει το μελανοκύτταρο να παράγει μελανίνη.
- Απομάκρυνση της περίσσειας της μελανίνης
- Διάσπαση των κοκκίων μελανίνης
- Ενίσχυση – Πάχυνση του χορίου
- Καλυπτικό μακιγιάζ, για ψυχολογικούς λόγους
Συμβουλές
Το μέλασμα είναι από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στην αισθητική για την αντιμετώπιση τους, γιατί τείνουν να υποτροπιάζουν.
Πρέπει να υπάρχει πλήρης κατανόηση του μηχανισμού δημιουργίας τους από τον θεραπευόμενο γιατί είναι πολύ σημαντική και η δική του συμμόρφωση όσον αφορά την καθημερινή φροντίδα της επιδερμίδας του και η απαραίτητη αντιηλιακή κάλυψη καθώς και η τακτική επίσκεψη κάθε χρόνο για μια σειρά επαναληπτικών συνεδριών στο ινστιτούτο ώστε να ατονίσουν και να διατηρηθούν άτονες οι υπάρχουσες μελαγχρώσεις και να εμποδίσουμε την δημιουργία νέων. Συνήθως την μεγαλύτερη ευθύνη για την εμφάνιση τους την έχει αυτός που έχει εμφανίσει τις υπερμελαγχρώσεις και για αυτό τον λόγο επιμένουμε στην συμμόρφωση του στις οδηγίες που θα του δώσουμε.
Σε αυτό το σημείο να πρέπει να τονιστεί πως για να εμφανιστεί μια μελάγχρωση στην επιφάνεια της επιδερμίδας (κεράτινη στιβάδα), το πρόβλημα έχει αρχίσει χρόνο ή χρόνια πριν. Γιατί η αρνητική δράση του ηλίου είναι πολλαπλασιατική (ούτε καν αρθροιστική) και ότι “γράφεται” δεν “ξεγράφεται”. Για αυτό και πέρα από την αντιμετώπιση του μελάσματος, όταν εμφανιστεί για εμάς είναι σημαντική και η ενημέρωση για πρόληψη τους (και αυτό ξεκινάει από μικρή ηλικία, δηλάδη από την πρώτη φορά έκθεσης μας στον ήλιο)
- Αποφυγή έκθεσης στην υπεριώδη ακτινοβολία (φυσική – ήλιο ή τεχνική – solarium), ιδιαίτερα σε ώρες έντονης ηλιοφάνειας.
- Χρήση αντιηλιακού προϊόντος όλο τον χρόνο (και πιο συγκεκριμένα σωστή χρήση κατάλληλου αντηλιακού προϊόντος, όπως θα σας συστήσει η αισθητικός σας)
- Χρήση καπέλου, γυαλιών ηλίου, καπέλου
- Χρήση λευκαντικών προϊόντων και ήπιων απολεπιστικών στο σπίτι
Τι πιστεύουμε για την χημική απόξεση (peeling) & την μηχανική απόξεση (micro dermabrasion)
Στο Nefer δεν συμφωνούμε στην έντονη χημική απολέπιση και απορρίπτουμε την χρήση μηχανικής απολέπισης (microdermabrasion ή φυτικό peeling). Είναι μέθοδοι που χρησιμοποιούνταν μέχρι σήμερα με εντυπωσιακά αποτελέσματα στην αρχή, αφού αρχικά αφαιρούσαν από τις εξωτερικές στιβάδες την “βρωμιά”, αλλά όσο πιο βαθιά ήταν η απολέπιση (προς το χόριο) και όσο πιο κόκκινο φαινόταν το δέρμα μετά την θεραπεία, αυτό σήμαινε πως είχε δημιουργηθεί στο δέρμα μια φλεγμονή που στην συνέχεια σε μεγάλο ποσοστό οδηγούσε σε μεταφλεγμονώδη υπερμελάγρωση. Επιπλέον τα πολύ βαθιά peeling που φτάνουν μέχρι το χόριο (με γυμνό μάτι βλέπουμε ένα πολύ έντονο κόκκινο δέρμα, που τσούζει και γυαλίζει), καταστρέφεται το χόριο.
Εμείς προτείνουμε
- Ήπια και ελεγχόμενη χημική απολέπιση, ώστε να αφαιρέσουμε την χρωστική εξωτερικά στην επιδερμίδα, με ταυτόχρονη χρήση αντιφλεμονώδων και αντιοξειδωτικών συστατικών
- Ενίσχυση του πάχους του χορίου
Επιτυγχάνεται με ήπιο ερεθισμό των ινοβλαστων, που παράγουν κολλαγόνο και ελαστίνη, όπως Μεσοθεραπεία με microneedling, με την συσκευή Neopen MED® της Toskani.
Επίσης η χρήση δερμοκαλλυντικών με σταδιακή αύξηση δόσης βιταμίνης Α, ενισχύει το πάχος του χορίου και δρα φωτοπροστατευτικά (προϊόντα ENVIRON) - Χρήση λευκαντικών παραγόντων
- Χρήση αναστολέων της τυροσινάσης
- Φωτοανάπλαση
Περιποιήσεις για Λεύκανση – Λάμψη
